Dermatoskopia
To nieinwazyjna metoda diagnostyczna wykorzystywana do oceny znamion i nowotworów skóry. Jest metodą szczególnie przydatną w różnicowaniu znamion barwnikowych. Pozwala rozróżnić znamiona łagodne, niewymagające interwencji chirurgicznej i znamiona podejrzane, wymagające częstszych kontroli lub usunięcia chirurgicznego. Jest to szczególnie ważne u osób posiadających dużą liczbę znamion.
Dermatoskopia pozwala na rozpoznawanie nowotworów skóry (min czerniak) nawet na bardzo wczesnym etapie ich rozwoju. Należy podkreślić, że wczesne wykrycie nowotworu skóry pozwala na jego całkowite wyleczenie.
Badanie dermatoskopowe polega na oglądanie znamion skórnych urządzeniem powiększającym obraz 20-krotnie, posiadającym oświetlenie boczne, które pozwala uzyskać „trójwymiarowy obraz” skóry.Należy zaznaczyć że badanie dermatoskopowe znamion powinno być powtarzane co 0,5 roku .
Videodermatoskopia
W sposób perfekcyjny nadaje się do badania każdego rodzaju znamienia. Umożliwia diagnozowanie, obrazowanie (fotografowanie w powiększeniu 20 a nawet 70-krotnym) oraz archiwizację danych.
Ponadto stwarza możliwość porównywania zmian skórnych na przestrzeni lat.
To badanie jest standardem stosowanym we wczesnej diagnostyce czerniaka oraz innych nietypowych zmian nowotworowych.
Jest to badanie mikroskopowe powierzchni skóry umożliwiające obserwację w powiększeniu i ocenę struktur barwnikowych na poziomie naskórka i górnych warstw skóry właściwej.
Badanie videodermatoskopowe ma ocenić, czy badana struktura jest zmianą barwnikową (melanocytową), a jeśli tak, to czy jest łagodna, podejrzana, czy złośliwa. Badania dermatoskopowe stanowią bardzo ważną część działań profilaktycznych. Wcześnie wykryty czerniak jest bowiem uleczalny w 100%.
Uważa się, że dermatoskopia wykazuje 90-95% czułość wykrywania czerniaka skóry, podczas gdy w badaniu klinicznym wynosi ona 70-80% .
Badanie polega na oglądaniu znamion skórnych urządzeniem tzw. Videodermatoskopem Jest to badanie całkowicie nieinwazyjne. Aparat zazwyczaj przykłada się do powierzchni badanej skóry.
Ocena znamion barwnikowych opiera się na obserwacji ich asymetrii, odgraniczenia od otoczenia, różnorodności barw, wielkości i charakterystycznych struktur, które nie są widoczne w badaniu bez użycia dermatoskopu (tzw. smug gałązkowatych, czarnych kropek, ciałek barwnikowych, obszarów bezstrukturalnych, siatki pigmentu).
Badaniu temu powinny się poddawać regularnie (tzn. raz na pół roku) osoby z grupy podwyższonego ryzyka rozwoju czerniaka skóry tj.:
- osoby z licznymi znamionami barwnikowymi o różnych kształtach, różnej wielkości i zabarwieniu,
- osoby o jasnej karnacji – jasne skóra, włosy, oczy, mające liczne piegi i bardzo trudno opalające się, ze skłonnością do oparzeń słonecznych,
- osoby, w których rodzinie wystąpiło zachorowanie na czerniaka skóry,
- osoby często poddające się naświetlaniom słonecznym (także w solariach), nie stosujące kremów z filtrami słonecznymi, mające w przeszłości oparzenia słoneczne.
Koniecznie powinna zostać przebadana zmiana, która zaczyna zmieniać się i posiada następujące cechy:
- nieregularność brzegów,
- kilka kolorów,
- szybko powiększa się,
- łuszczenie się, krwawienie, swędzenie,
- zmiana jest duża, powyżej 5 mm średnicy.